Juni is Pride Month! Wij vinden dat een reden om te vieren. We vieren met name de diversiteit die we in onszelf en in onze medemens vinden. We vieren diversiteit, levendigheid en zelfliefde.
Daarom is juni een belangrijke maand, niet alleen voor de LGBTQIA+-gemeenschap, maar voor ons allemaal. Het gaat om het verspreiden van openheid, acceptatie en waardering voor IEDEREEN. Het gaat om het ontmantelen van vooroordelen en het creëren van ruimte om onze eigen denkpatronen te bevragen. Het gaat om vooruitgang, zowel als samenleving als individu. Daaraan willen we bijdragen.
Onbewuste vooringenomenheid – bent u bekend met deze term?
Dit is waar we het de eerste week van juni over gaan hebben: onbewuste vooroordelen. Veel mensen kennen de term niet, maar de meesten van ons worden er dagelijks mee geconfronteerd. Wat betekent het? Ik geef je een eenvoudig voorbeeld:
Stel je een stel voor. Observeer dit beeld aandachtig in gedachten.
Waren het een man en een vrouw?
Waarom zijn het niet twee vrouwen of twee mannen? Waarom is het geen non-binair stel? Waarom slechts twee mensen?
Dagelijks worden we overspoeld met duizenden associaties. Deze worden op hun beurt gevormd door alles wat we ervaren en absorberen. We associëren ons met wat ons via de media en de maatschappij wordt voorgeschoteld – en helaas weerspiegelt dit in de meeste gevallen niet de diversiteit van onze realiteit. Want de realiteit is veel kleurrijker; er zijn veel meer dan alleen de paartjes die je je voorstelt. Waar komt onze collectieve onbewuste vooringenomenheid dan vandaan? Uit een gebrek aan representatie en normalisatie. En dat is precies wat er moet veranderen.
We willen ons sterk maken voor meer diversiteit. We willen de prachtige diversiteit van onze wereld zo goed mogelijk weerspiegelen. En niet alleen nu tijdens Pride Month, maar altijd. Want: opnieuw nadenken begint bij onszelf.
Ruimte creëren – onze campagne om de Pridemaand af te trappen
We willen deze maand gebruiken om onszelf een beetje wakker te schudden en ons aan te moedigen om na te denken over onze eigen onbewuste vooroordelen. Het is geen probleem als je, in mijn voorbeeld eerder, het 'klassieke' beeld van een vrouw met een man voor ogen had. Het probleem ontstaat wanneer dit beeld als de norm wordt beschouwd en al het andere als abnormaal wordt ervaren. Want wie bepaalt wat normaal is?
Ik zou mezelf omschrijven als een zeer open-minded, verlicht persoon die altijd leert. En toch betrap ik mezelf er nog steeds vaak op dat ik denk dat mijn associaties door de hersenspoelmachine zijn gehaald. Voel jij je ook wel eens zo? Er is geen reden om je te schamen of het niet toe te geven. Het erkennen van je eigen onbewuste vooroordelen is eigenlijk een heel belangrijke stap in de goede richting. Want alleen dan zetten we de mentale dominostenen in beweging die onze perceptie van de werkelijkheid vormen. En met een heldere, bewuste blik ziet de werkelijkheid er zoveel levendiger uit.
Mensen wakker schudden. Dat is wat de content creators met wie we mochten samenwerken aan deze fantastische campagne, op hun eigen unieke manier doen. Ze bieden inzicht in hun leven als queer persoon, delen hun uitdagingen en ervaringen, beantwoorden vragen en verstrekken informatie. Ze doen belangrijk werk door ons deel te laten nemen aan hun leven, en we zijn hen daar deze week enorm dankbaar voor via onze socialemediakanalen.
Trots – omdat we allemaal wat meer kleur in ons leven nodig hebben
Maar onbewuste vooroordelen vormen ook een reëel probleem voor mensen in de LGBTQIA+-gemeenschap. Tijdens onze kindertijd en adolescentie absorberen we alles om ons heen als een spons, inclusief heteronormatieve rolmodellen. Voor veel queers is het een lang proces om zich hiervan en de bijbehorende onbewuste vooroordelen te onderscheiden. Van jongs af aan wordt ons geleerd wat 'normaal' is en wat er van ons verwacht wordt. Als ouders, de media en onze persoonlijke omgeving alleen heteroseksuele cisgender levensstijlen modelleren, of als seksuele voorlichting op school alleen gaat over seksuele relaties tussen mannen en vrouwen, dan kom je als queer uiteindelijk tot het ongemakkelijke besef dat je niet normaal bent en er niet bij hoort.
Een zeer trieste en isolerende constatering. Veel queers ontwikkelen daarom de wens om zo "normaal" mogelijk te zijn en onder de radar te blijven, om de aandacht niet te vestigen op hun eigen anders-zijn. Wanneer ik, als homo, profielen op queerdatingsites doorblader, merk ik herhaaldelijk een ware haat binnen de gemeenschap. Daar lees je uitspraken als "alleen maar hetero-acterend" of "hetero-achtig", mensen zoeken naar "normale" mannelijke types: "Masc4Masc", alles behalve iemand die open en zelfverzekerd omgaat met zijn eigen seksualiteit en identiteit. Deze zelfhaat wordt ook wel geïnternaliseerde homofobie, bifobie, transfobie, enzovoort genoemd. We projecteren onze onzekerheid op onszelf en anderen en vragen ons heel bewust af: "Is dit te homo of te queer, de manier waarop ik me kleed, de manier waarop ik spreek, de manier waarop ik me gedraag?"
Helaas heeft deze beperkende zelfreflectie zich niet alleen geïnternaliseerd, maar ook externe oorzaken. Voordat ik ergens heen ga, denk ik heel goed na over hoe authentiek ik over kan komen. Voordat ik mijn date in het openbaar zoen of zijn of haar hand vasthoud, is de standaard schoudercontrole al ingebakken. Voordat ik uit mijn schulp durf te kruipen, in welke situatie dan ook, is de eerste vraag die altijd bij me opkomt: "Ben ik hier veilig? Is dit een veilige plek? Of moet ik bang zijn voor homofobe beledigingen of zelfs fysiek geweld?"
Omdat discriminatie en haatmisdrijven voor velen van ons nog steeds dagelijkse kost zijn. Je zou het niet denken, gezien alles wat onze gemeenschap al heeft bereikt en hoe vanzelfsprekend ze nu deelneemt aan de maatschappelijke dialoog. Maar om een paar voorbeelden te geven: ik aarzel erg om naar een heteroseksuele club te gaan of op weg naar huis langs groepen luidruchtige tieners te lopen. En als ik dan toch naar een heteroseksuele club, een festival of iets dergelijks ga, denk ik twee keer na over wat ik draag, hoe ik kan voorkomen dat ik te veel aandacht trek of gewoon 'onder de radar blijf'.
Wat is dan het antwoord op al deze verontrustende omstandigheden?
Meer bewustzijn en grotere zichtbaarheid voor queers op alle vlakken. Want met meer aanwezigheid en informatie voelen toekomstige generaties queers zich misschien minder gemarginaliseerd en anders. En daarvoor is het de moeite waard om de straat op te gaan en te demonstreren. Daarom hebben we Pride nodig – omdat we allemaal wel wat meer kleur in ons leven kunnen gebruiken!
Jouw Lena en jouw Michael